Trong hành trình xây dựng một xã hội đa dạng và bao dung, cách chúng ta sử dụng ngôn ngữ đóng vai trò vô cùng quan trọng. Đặc biệt khi nói về người khuyết tật, việc lựa chọn ngôn ngữ phù hợp thể hiện sự tôn trọng và thấu hiểu. Thay vì tập trung vào sự khác biệt, hãy sử dụng ngôn ngữ tích cực để khẳng định giá trị và khả năng của mỗi cá nhân.
Ngôn Ngữ Định Danh Trước – Xu Hướng Mới Của Giới Trẻ?
Trước đây, ngôn ngữ đặt con người lên trước (person-first language) thường được ưa chuộng trong văn bản trang trọng. Tuy nhiên, ngày nay, nhiều người khuyết tật, đặc biệt là giới trẻ, lại lựa chọn ngôn ngữ định danh trước (identity-first language). Ví dụ, họ muốn được gọi là “người tự kỷ” thay vì “người mắc chứng tự kỷ”. Cách ngôn ngữ này xem khuyết tật như một phần bản danh của họ, không phải là điều gì cần phải che giấu hay xấu hổ.
Điều quan trọng là tôn trọng cách mỗi người tự nhận diện bản thân và không áp đặt cách sử dụng ngôn ngữ của chúng ta lên họ.
Sử Dụng Ngôn Ngữ Tích Cực – Những Ví Dụ Cụ Thể
Dưới đây là một số ví dụ về cách sử dụng ngôn ngữ tích cực khi nói về người khuyết tật:
Thay vì Nói… Hãy Nói…
Người Thiếu Năng Lực Trí Tuệ Người Khuyết Tật Trí Tuệ
Người Mù Người Khiếm Thị, Người M맹
Người Điếc Người Khiếm Thính
Người Bị Liệt Người Khuyết Tật Vận Động
Người Đang Hồi Phục Sau Cai Nghiện Người Đang Trong Quá Trình Hồi Phục
Người Vượt Qua Khuyết Tật Để Thành Công Người Thành Công (Tránh ám chỉ rằng họ thành công vì vượt qua khuyết tật)
Kết Luận
Sử dụng ngôn ngữ tích cực khi nói về người khuyết tật không chỉ thể hiện sự tôn trọng mà còn góp phần xây dựng một xã hội bình đẳng và nhân văn hơn. Hãy cùng nhau lan tỏa thông điệp ý nghĩa này đến với cộng đồng!